“มากิ-อิ" งานศิลปะระดับ Master Piece บนเม็ดมุก

สวัสดีครับแฟนๆ คอลัมน์นานาสาระเรื่องไข่มุกกับพี่พราย PAKASIA สำหรับท่านที่ติดตามอ่านคอลัมน์นานาสาระฯ ทางFacebook กลุ่มซื้อขาย-แลกเปลี่ยน ไข่มุกแท้ ปกาเซีย มาโดยตลอดคงจะจำเรื่องราวเกี่ยวกับไข่มุกแปลกๆ ที่พี่พรายเคยนำเสนอไปแล้วได้นะครับ อาทิเช่น

• Geod Pearls (ไข่มุกจีโอด)
• Faceted Pearls (ไข่มุกเจียระไน)
• Sango Pearls (ไข่มุก Akoya ที่ใช้ปะการังแดงเป็นแกน)
• Galatea Pearls (ไข่มุกแกะสลักที่มีอัญมณีอยู่ด้านในเม็ดมุก)

คำว่ามากิ-อิ (Maki-e) เป็นภาษาญี่ปุ่นครับ ซึ่งเป็นคำประสมของคำว่า มากิ (Maki) ที่หมายถึงการโรย และ อิ (e) หมายถึงรูปภาพหรือการออกแบบครับ มากิ-อิ (Maki-e) คือเทคนิคการตกแต่งไข่มุกแบบเดียวกันกับการตกแต่งเครื่องเขิน (งานหัตถกรรมจักสานจากไม้ไผ่เคลือบด้วยยางรัก) ของชาวญี่ปุ่นในสมัยเอโดะ (Edo)โบราณ

เทคนิคที่ว่านี้คือการวาดภาพ หรือลวดลายต่างๆ รวมทั้งตัวอักษรลงบนพื้นผิวของแล็คเกอร์ (Lacquer) ที่นำมาเคลือบไว้บนพื้นผิวของของไข่มุก โดยการโรยผงโลหะครับ ซึ่งการสร้างสรรค์ผลงาน Maki-e บนไข่มุกแต่ละเม็ดนั้นต้องใช้ฝีมือ ทักษะและความชำนาญอย่างสูง ศิลปินรุ่นใหม่จึงต้องผ่านการฝึกฝนอย่างหนักเป็นเวลาหลายปีเพื่อพัฒนาทักษะและความชำนาญของตนเองครับ

ในการรังสรรค์คผลงาน Maki-e บนพื้นผิวของไข่มุกนั้นศิลปิน Maki-e จะต้องใช้ผงโลหะหลายชนิดเช่นผงทองคำ ผงเงิน ผงทองคำขาว ในการสร้างสรรค์ผลงานครับ โดยในขั้นแรกนั้นจะใช้แปรงขนนุ่มหลากหลายขนาด ในการวาดเส้นแล็คเกอร์ลงบนเม็ดมุกครับ แล้วจากนั้นจึงใช้หลอดไม้ไผ่ (Bamboo Tubes) สำหรับโรยผงโลหะลงบนเม็ดมุกอย่างปราณีต โดยอาจจะใช้เทคนิค Raden (螺鈿) (การฝังเปลือกหอยมุกไว้ในวัสดุเคลือบ) ร่วมด้วยครับ

บริษัท Eliko Pearl Co. (สหรัฐอเมริกา) ได้ชื่อว่าเป็นผู้นำไข่มุก Maki-e เข้าสู่ตลาดไข่มุกเป็นครั้งแรกในปี 2017 จนถึงปัจจุบันไข่มุก Maki-e ได้รับความนิยมอย่างสูงในบรรดาเหล่า Pearl Lovers กระเป๋าหนักที่นิยมความหรูหราและความแปลกใหม่ รวมทั้งนักสะสมไข่มุกที่นิยมชมชอบงานศิลปะชิ้นเอกในระดับ Master Piece

ในส่วนของวัตถุดิบที่นำมาผลิตเป็นไข่มุก Maki-e Pearl จะใช้เฉพาะไข่มุกตาฮิติ จากเฟรนช์โปลินิเซีย ที่ผ่านการคัดสรรคแล้วเท่านั้น (เพราะสีของไข่มุกตาฮิติจะทำให้ผลงาน Maki-e มีความโดดเด่นกว่าไข่มุกสายพันธุ์อื่นๆครับ) และใช้ผงทอง 24k และแผ่นโมเสก (Mosaic) ที่ทำมาจากเปลือกหอย Abalone ประดับประดาลงบนไข่มุกอย่างวิจิตรบรรจง ด้วยฝีมือของศิลปินและช่างผู้ชำนาญการชาวฟิลิปปินส์ (สินค้าผลิตในประเทศฟิลิปปินส์ครับ)

บริษัท Eliko Pearl Co. ยังได้เปิดเผยว่าในปัจจุบันนี้มีช่างทำไข่มุก Maki-e ผู้ชำนาญการ เพียง 4 คนเท่านั้น โดยสามารถผลิตผลงานได้เพียง 100 ชิ้นต่อเดือนเท่านั้น ซึ่งปัจจุบันผลงาน Maki-e บนเม็ดมุกนั้นมีให้เลือกประมาณ 30 แบบ หากลูกค้าต้องการสั่งทำลวดลายพิเศษ อาจจะต้องใช้เวลาในการผลิตประมาณ 1-3 เดือนเลยทีเดียวครับ

ในส่วนของการดูแลรักษานั้น แน่นอนครับว่าจะต้องหลีกเลี่ยงไม่ให้ไข่มุกสัมผัสกับสารเคมี รวมทั้งสารที่ใช้ติดยึด เช่น กาวหรือยาง เพราะอาจจะทำให้ส่วนที่ประดับตกแต่งบนเม็ดมุกหลุดติดไปกับกาวหรือยางได้ ซึ่งจะทำให้ชิ้นงานนั้นชำรุดหรือเสียหายได้ครับ

ในส่วนของสนนราคาและการสั่งซื้อนั้น เนื่องจากไข่มุก Maki-e นั้นเป็นสินค้าสุดพรีเมี่ยม ลูกค้าจะต้องติดต่อไปยังผู้ขายโดยตรง (บริษัท Eliko Pearl) เพื่อให้ผู้ขายแจ้งรายละเอียดและข้อมูลของสินค้า รวมทั้งราคาของสินค้าด้วยครับ เอาละครับ หวังว่าสาระน่ารู้ที่พี่พรายนำมาฝากในวันนี้จะถูกใจบรรดา Pearl Lovers ทั้งหลายของ PAKASIA นะครับ

อ้างอิง: https://thecultureofpearls.com/maki-e-changing-our-perception-of-beauty-one-pearl-at-a-time/ http://echizen.org/panel/p48/